جامدادیها یکی از پرکاربردترین و البته نادیده گرفتهشدهترین بخش لوازمالتحریر هستند. همه درباره ضروری بودن جامدادیها شنیدهایم و میدانیم. جمعآوری و مراقبت از نوشتافزار مهمترین کاری است که یک جامدادی مناسب باید قادر به انجامش باشد. انتخاب جامدادی مناسب نیز فاکتورهای متنوعی دارد که بخش بزرگی از آن سلیقه شماست. خوشبختانه با تنوع این روزها در خصوص جامدادی پارچه ای یا جامدادی فلزی و جامدادی چرمی و انواع دیگر جامدادیها نیازی نیست آنقدرها به دنبال مدل و طرح جامدادی بگردید.
در اینجا میتوانید کمی بیشتر درباره جامدادی، تاریخچه و انتخاب جامدادی مناسب بخوانید.
همهچیز درباره جامدادی
جامدادیهای امروزه را فراموش کنید. در طول تاریخ اگرچه جامدادیها همیشه همین کار را انجام میدهند و در استفاده از آنها تغییر عجیبوغریبی رخ نداده است ولی شکلشان تا حد بسیار زیادی تغییر کرده است. شکل و ظاهر و البته جنس جامدادیها در طول تاریخ تغییر بسیار زیادی کرده است.
تقریباً بهجرئت میتوان گفت از زمانی که انسان قلم داشته به فکر جایی برای نگهداری آنها بوده است. در ۲۰۰ سال پیش جامدادیها اغلب گرد و استوانهای شکل بودند. طبعاً موادی که برای ساخت جامدادی از آنها استفاده میشد مواد امروزی نبود و چیزی تحت عنوان جامدادی پارچه ای یا جامدادی دخترانه و جامدادی فانتزی و جامدادی نمدی وجود نداشت. این جامدادیها از جنس چوب، فلز، یشم و عاج فیل ساخته می شدند. هرچند جامدادی پلاستیکی و جامدادی چرمی را هم میتوان در این دستهبندیها جای داد. در دورههای زیادی نیز جامدادیها از فلزات بسیار گرانبهایی مانند طلا و نقره ساخته میشدند.
ولی ایده جامدادی با شکلی شبیه به شکل امروزی به آمریکا و سال ۱۹۴۴ بازمیگردد. زمانی که یک خانم چنین محصولی را با ۶ جای خودکار یا مداد مجزا معرفی کرد. البته این جامدادی هم ازآنجاییکه به شکل جامدادیهای مرسوم رومیزی طراحی نشده بود بازهم ویژگیهای آنها را داشت، قابلحمل نبود مگر اینکه میتوانستید آن را عمودی حمل کنید. ولی این شکل از جامدادی راه را برای جامدادیهای امروزه باز کرد.
نوستالژی ایرانی درباره جامدادیها
در دهههای گذشته تنوع اجناس مخصوصاً لوازمالتحریر بههیچعنوان به اندازه حالا نبود. مخصوص این تنوع در لوازمالتحریری که دانشآموزان با خود به مدرسه میبردند وجود نداشت. زیبایی آنقدرها هم حرف اول را نمیزد و رنگهای روشن اغلب برای لباس و کیف و کفش مدرسه مورداستفاده قرار نمیگرفت تا مبادا دانشآموز سربههوا آن را کثیف کند.
در دهه هفتاد مدلهای جامدادی هرچند سال یکبار بهروز میشد. همیشه مدلهای قبلی برای خرید جامدادی وجود داشت ولی معمولاً اغلب دانشآموزان از یک مدل جامدادی در طرحهای مختلف استفاده میکردند.
در دهه هشتاد بهروز شدن مدل جامدادی تقریباً هرسال یا هر دو سال اتفاق میافتاد و اغلب برای دانشآموزان خوشایندتر بود که هرسال از همان مدل جامدادی همهگیر و مد شده استفاده کنند. مثلاً جامدادی فلزی طبقاتی یا جامدادی فلزی استوانه و حتی جامدادی پارچه ای مرسوم امروز همه در یک یا دو سال همهگیر میشدند و در همه لوازمالتحریریها میشد آنها را پیدا کرد. راحتی استفاده و سبک بودن جامدادیها تقریباً آخرین فاکتوری بود که برای انتخاب و خرید جامدادی مدنظر قرار میگرفت.
ولی در اواخر دهه هفتاد به بعد بود که تنوع مدل جامدادیها به شکلی شد که دیگر نیازی به همهگیر شدن یک مدل خاص که تازه به بازار عرضهشده بود نبود، تازه سلیقه داشت دراینباره حرفهای تازهای میزد.

راهحلی مناسب برای انتخاب جامدادی
قبل از اینکه چیزی در خصوص انتخاب جامدادی مناسب بگوییم بد نیست نکات کلیای که باید هنگام خرید جامدادی مراقب آنها باشید را یادآوری کنیم.
مهمترین نکته پاسخ این سؤال است که شما چهکاره هستید؟ آیا دانشآموز یا دانشجویید؟ نقاشید؟ مهندسید؟ معمارید؟ قلم و نوشتافزار برای حرفه شما چه معنایی دارد؟ پاسخ این سؤال در اغلب موارد تعیین میکند که شما به چه شکل از جامدادی نیاز خواهید داشت.
مثلاً اگر یک نقاش هستید احتمالاً فقط یک جامدادی برای مداد رنگیهایتان لازم خواهید داشت و این جامدادی میتواند یک جامدادی پارچه ای یا یک جامدادی نمدی کیسهای باشد که همه مدادهای شما را در خود جای دهد و یا شاید هم جامدادیهای استوانهای آسیب کمتری به نوک مدادهای شما وارد میکنند و انتخاب بهتری باشند. ولی نظم و ترتیب به اندازه امکان نگهداری حجم بالای مداد اهمیت ندارد. پس در انتخاب جامدادی قبل از هر چیز به حرفهتان نگاه کنید.
نکته دومی که در انتخاب جامدادی مهم است و فرقی هم نمیکند با چه مدل جامدادیای خواه یک جامدادی پارچه ای یا یک جامدادی چرم طرف هستید؛ این است که نگهداری لوازم شما به چه شکل خواهد بود؟ آیا جامدادی زیپ دارد یا دکمه یا چسب؟ بهراحتی باز میشود یا نه؟ اگر به این راحتی باز میشود آیا همینقدر هم راحت توی کیفتان باز شده و وسایلتان پخش و گموگور میشود؟ حتماً یک جامدادی با دکمه مناسب، زیپ سالم و خوب و چسب محکم و مقاوم بخرید. چون جامدادی رنگ و رو رفته برای شما کارخواهد کرد ولی یک جامدادی فانتزی که در آن خرابشده به هیچی نمیارزد.
انواع مدلهای جامدادی را به شکلهای زیر میشناسند:
- جامدادی پارچه ای
- جامدادی فانتزی
- جامدادی نمدی
- جامدادی چرم
- جامدادی استوانهای
- جامدادی فلزی
همه این مدلهای جامدادی چه در شکل جامدادی دخترانه و چه در شکل جامدادی پسرانه قابلعرضهاند. اگر قصد خرید یک جامدادی را دارید علاوه بر نکات بالا به نوشتافزار خود دقت کنید. اگر اغلب از مداد استفاده میکنید حتماً به سراغ یک جامدادی بروید که تحتفشار به نوک مدادهای شما آسیب نزند. ولی اگر از خودکار استفاده میکنید ازآنجاییکه اغلب خودکارها در دارند چندان اهمیتی نخواهد داشت که جامدادی چه بلایی سر آنها میآورد.
اگر انسان منظمی هستید حتماً از جامدادیهای طبقهبندیشده استفاده کنید که برای هر وسیله شما جای مخصوصی وجود دارد. این جامدادیها به شما کمک میکنند تا وسایلتان را سادهتر پیدا کنید و زیاد به دنبالشان نگردید. از طرفی دیگر مرتب نگهداشتن آنها نیز هنری مخصوص به خود است.
یک جامدادی جادار ولی کوچک که راحت در کیف شما جا میشود و وزن کمی دارد یکی از بهترین همراهان شما خواهد بود.