به مناسبت روز جهانی تئاتر تصمیم گرفتیم به معرفی چندین نمایشنامه‌های بپردازیم. پیش از شروع باید گفت که قدمت تئاتر که یکی از هنرهای هفتگانه است به سده چهار یا پنج قبل از میلاد مسیح (ع) می‌رسد؛ همچنین این هنر در ایران قدمتی بیش از ۱۴۰۰ سال دارد. تئاتر واژه‌ای یونانی است که در لغت به معنای «چیزی که به آن نگاه می‌کنند.» می‌باشد. در فارسی به تئاتر «نمایش» یا «تماشا» می‌گویند. این هنر دارای انواع مختلفی می‌باشد که به صورت خلاصه می‌توان موارد زیر را نام برد:
- اکسپرسیونیسم (درون آزمایی)
- ابزورد (پوچی)
- دادائیسم (سرگرمی و مسخرگی)
- رمانتیسم (شاعرانه)
- و…
۱۵ نمایشنامه جذاب و خواندنی از نویسندگان مختلف
اما نمایشنامه‌ها متونی هستند که قابل نمایش می‌باشند، نمایشنامه‌ها با این که شامل حرکات و جزئیات صحنه هستند. اما در قالب گفتگو بین شخصیت‌ها نیز نوشته می‌شوند. مکان و زمان رخ دادن حوادث و نیز توضیح دربارهٔ صحنه قبل از نوشتن متن نمایش اهمیّت فراوانی دارد همچنین این نوشته‌ها شامل حالات چهره بازیگر نیز می‌باشند. هر پرده از نمایش شامل بخش‌های مختلفی است که ساختار نمایشنامه را تشکیل می‌دهند .از معروف‌ترین نمایشنامه نویسان جهان می‌توان به شکسپیر، برتولت برشت، اوژن یونسکو، ساموئل بکت و… اشاره کرد که در آثارشان به مسائل مختلفی می‌پرداختند. در ادامه چندین نمایشنامه از نویسندگان مختلف آورده شده است:
۱- مده آ
این شاهکار که در حدود ۴۰۰ سال قبل از میلاد مسیح نوشته شده اثری تراژیک به قلم اوریپید می‌باشد. این نمایشنامه از مهم‌ترین تراژدی‌های یونان به حساب می‌آید. این نمایشنامه داستان مردی به نام یاسون است که پس از کمک مده‌آ در به دست آوردن گنج و ازدواج با او،در جستجوی شریکی دیگر او را ترک می‌کند. مده‌آ پس از این حرکت یاسون درصدد انتقامی وحشتناک از یاسون می‌افتد. این نمایشنامه برای حدود ۲۵ قرن، علاقه مندان به تئاتر را مجذوب خود کرده است.
۲- فاوست
کمتر کسی است که نام یوهان وفگاتگ فون گوته‌ی ادیب و شاعر آلمانی را نشنیده باشد. این اثر شاهکار که در قرن ۱۹ به چاپ رسید داستان معامله‌ی مردی با شیطان است که در ازای انجام تمام کارهای شیطان، شیطان لحظه‌ای با شکوه را به او خواهد بخشید، لحظه‌ای که داشتنش آرزوی هرکس می‌باشد.
۳- دوزخ
ژان پل سارتر یک فیلسوف اگزیستانسیالیست بود و در آثارش می‌توان رگه‌های این تفکر را مشاهده کرد. کتاب دوزخ، نیز خالی از این اتفاق نیست. این اثر داستان دو زن و یک مرد است که برای همیشه در اتاقی کاملا پوشیده از آجر در جهنم اسیر شده اند. این اتاق بر خلاف تصور ما همیشه روشن است. و در این مکان است که دیگران چهره واقعی همدیگر را بدون نقاب می‌بینند.
۴- ماموران اعدام
مارتین مک‌دونا را احتمالاً با فیلم سه بیلورد خارج از ابینگ میزوری بشناسید، اما عمده شهرت او به خاطر اجرای همزمان چهار نمایشنامه‌اش در سالن‌های لندن است، کاری که قبل از او تنها شکسپیر موفق به انجام آن شده بود. نمایشنامه‌های مک‌دونا شامل طنز، خشونت و اندوه می‌باشد. این اثر درباره دومین مامور اعدام برتر انگلستان است که پس از اجرای قانون لغو مجازات اعدام، میخانه‌اش پر می‌شود از افرادی که به علت شغل گذشته‌ی او در آنجا ظاهر می‌شوند.
۵- جناب روح
«جناب روح» یکی از نمایشنامه‌های «کیمیفوسا آبه» با نام مستعار «کوبو آبه» نویسنده، نمایشنامه نویس و عکاس ژاپنی است. که همانند دیگر نمایشنامه‌های او، قهرمانان مهجور قصه مرتب در تقلّا و تلاش‌اند تا با نقشه های مختلف که اتفاقا به ارواح هم مرتبط است، مردم را فریب دهند. این اثر به خاطر نداشتن فضاسازی‌های صلب و سخت کاملا برای تبدیل شدن به یک اثر سینمایی مناسب است؛ و به همین خاطر مخاطب توانایی این را دارد که مخاطب را وارد جهانی از قصه پردازی کند چیزی که از یک اثر سینمایی می‌توان انتظار داشت.
۶- گلن گری گلن راس
چه چیزی بهتر از مطالعه یک نمایشنامه که برای نویسنده‌اش جایزه پولیتزر را به همراه آورده است. این نمایش از دیوید مامت یک داستان کمدی بسیار جذاب از چند کارمند معاملات املاک است که سعی دارند با فروش زمین، سهم خود از رویای آمریکایی را به واقعیت تبدیل کنند. مامت در این اثر با هنرمندی هرچه تمام درباره‌ی زندگی شخصیت‌هایی سرسخت می‌نویسد که سعی دارند با فریب، توطئه چینی و چاپلوسی معاملات را انجام دهند.
۷- دکتر فاستوس
این نمایشنامه معروف‌ترین اثر از کریستوفر مارلو بوده که در قرن هفدهم نوشته شده است. آدمی همیشه به دنبال بهترین‌ها بوده است و این نمایشنامه، داستانی است درباره‌ی آرزو برای داشتن بهترین ها در زندگی، برای دانش، قدرت، رفاه مادی و تأثیر بر دیگران. فاستوس که در الهیات و منطق یکه‌تاز دوران خود است به امید فهمیدن اسرار جهان، روح خود را به شیطان می فروشد اما جواب هایی که در این معامله به او داده می شود، اصلاً او را راضی‌نمی کنند.
۸- دایره گچی قفقازی
در این کتاب برشت دست بر نقطه‌ی مهمی در زندگی آدمی می‌گذارد. شهری که در آتش جنگ داخلی می‌سوزد و یک خدمتکار فداکار که با گذشت از همه چیز خود از یک کودک رها شده ثروتمند محافظت می‌کند. پس از صلح مادر این کودک برگشته تا پسر را از خدمتکار پس بگیرد ولی اتفاقات به همین سادگی نیست و اکنون یک قاضی باید حکم کند که این پسر در کنار چه کسی بماند.
۹- اتاق ورونیکا
بیشتر آیرا لوین را به خاطر کتاب بچه‌ی رزماری که پولانسکی نیز فیلمی بر اساس آن با همین نام ساخت می‌شناسند. این نمایشنامه در سال ۱۹۷۳ منتشر شد که منجر به تحسین همگان شد. لوین نیز مانند دیگر آثارش در این اثر با هنرمندی هرچه تمام داستان را با صحنه پردازی‌های دقیق و وهم آلود پیش می‌برد. این نمایشنامه که در دو پرده نوشته شده مرز واقعیت و خیال، جنون و قتل را بررسی می کند. این اثر در مورد یک زوج پیر است که پس از دیدن سوزان و شباهت او به ورونیکا از او درخواست می‌کنند که نقش ورونیکا را برای خواهر بزرگ او که به دلیل مرگ ورونیکا دچار عذاب وجدان شده و مشکل روانی پیدا کرده بازی کند. آن‌ها بر این باورند در صورتی‌که ورونیکای ساختگی با خواهرش صحبت کند احتمالا وضع روحی و بیماری او بهتر می‌شود.
۱۰- ازدواج آقای می سی سی پی
این نمایشنامه که نوشته فردریش دورنمانت سوئیسی است مانند سایر آثار او به مسئله بی‌عدالتی و ظلم در جامعه می‌پردازد. از نکات جالب در این اثر این است که در جایی از نمایشنامه زمان متوقف شده و تمام بازیگران از حرکت می‌ایستند ولی یکی از آن‌ها با رهایی از نقش خودش رو به تماشچیان به سخن می‌ایستد و پس از اتمام مجدد به نقش خود برگشته و داستان ادامه پیدا می‌کند. این رهایی از قید و بندهای معمول در ساختار نمایش نیز باعث گشت تا این نمایشنامه به عنوان اثری شاخص مورد توجه سایر درام‌نویسان جهان قرار بگیرد.
۱۱- خرده جنایت‌های زن و شوهری
این کتاب که معروف‌ترین اثر اریک امانوئل اشمیت است به داستان زندگی یک زوج جوان می‌پردازد. ژیل ناگهان در اثر حادثه‌ای حافظه خود را از دست می‌دهد به طوری که حتی همسر ۱۵ ساله خود لیزا را به خاطر نمی‌آورد. لیزا، ژیل را به خانه برده و شروع به تعریف خاطرات گذشته می‌کند تا از این طریق بتوانید آن‌ها را در یاد ژیل زنده کند. با پیشروی داستان خواننده با این سوال مواجه می‌شود که چه کسی در این اتفاقات راست می‌گوید؟ آیا لیزا واقعا همسر ژیل است یا خیر؟
۱۲- عاقبت عشاق سینه چاک
سرگردانی بشر در دوران معاصر موضوعی است که بسیاری به آن پرداخته‌اند. نیل سایمون مانند سایر آثارش نیز با لحنی طنز در این اثر سعی می‌کند به این موضوع بپردازد که در عصر معاصر این سرگردانی آدمی را تا کجا می‌کشاند. در این اثر نویسنده به بررسی بخشی از اوضاع و احوال آدمی که در منجلاب سرگشتگی قرار دارند می‌پردازد.
۱۳- خدای کشتار
خدای کشتار به نویسندگی «یاسمینا رضا» برای اولین برا در سال ۲۰۰۷ چاپ شد. این اثر که با داستان ساده‌ی دعوای دو پسر بچه آغاز می‌شود. والدین این پسران سعی در برطرف کردن این مشکل دارند. مدت زمان زیادی نمی‌گذرد که ما در بطن گفت و گوی این چهار نفر مواردی بیشتر از جدال برای برطرف کردن این دو کودک می‌بینیم. رگه‌هایی از رقابت، حقیقت ازدواج بین والدین و … .
۱۴- پِر گِنت
این اثر نوشته‌ی هنریک ایبسن نروژی یک نمایشنامه درام می‌باشد. این اثر با طنز و شوخ طبعی زبان زدی دست به نگاه به حماقت، شقاوت، فضیلت‌های معمول در آمدی می‌زند که آن را در نماد شخصی به نام «پر گنت» که یک جوان دهقان می‌باشد می‌بینیم. جوانی که زیباست و در عین حال بی مسئولیت. این اثر مانند سایر دیگر این نویسنده سرشار از عرفان، عشق می‌باشد. عشقی که در نهایت این جوان را نجات می‌دهد.
۱۵- لیر شاه
و آخرین کتاب این لیست کتابی است نوشته یکی از بزرگترین نمایشنامه نویسان تاریخ: «ویلیام شکسپیر». در این اثر ما با اضمحلال و به قهقرا رفتن شخصیت اصلی اثر روبه‌رو هستیم. شاهی که در اثر تملق و چاپلوسی اطرافیانش، قلمرو پادشاهی خود را به آن‌ها می‌بخشد و باعث عواقب غمناکی برای خانواده خود می‌شود.